Chuyện quản lý: Làm gì để chống lạm thu?

   Tính đến thời điểm này, năm học mới đã bắt đầu được hơn một tháng, nhưng tại hầu hết các trường học, cơ sở giáo dục (CSGD) trong tỉnh, việc tổ chức họp phụ huynh và thu các khoản tiền đầu năm học mới vẫn chưa được triển khai. Một trong những nguyên nhân chính là kế hoạch thu-chi chưa được phê duyệt nên các trường học, CSGD tạm thời “án binh bất động”, còn phụ huynh thì hồi hộp lo lắng về “căn bệnh” lạm thu.
 
Là vấn đề “nóng” nên không chỉ thu hút sự quan tâm của riêng phụ huynh, học sinh hay nhà trường và dư luận xã hội, mà Chính phủ, Bộ GD-ĐT đã có các quy định rất cụ thể để kiểm soát việc này. Trong đó, khoản 4, Điều 10, Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT đã quy định rõ các khoản nhà trường, ban đại diện cha mẹ học sinh (BĐDCMHS) không được thu của học sinh.
 
Cụ thể: BĐDCMHS không được quyên góp của người học hoặc gia đình người học: Các khoản ủng hộ không theo nguyên tắc tự nguyện; các khoản ủng hộ không phục vụ trực tiếp cho hoạt động của BĐDCMHS: Bảo vệ cơ sở vật chất của nhà trường, bảo đảm an ninh nhà trường; trông coi phương tiện tham gia giao thông của học sinh; vệ sinh lớp học, vệ sinh trường; khen thưởng cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên nhà trường; mua sắm máy móc, trang thiết bị, đồ dùng dạy học cho trường, lớp học hoặc cho cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên nhà trường; hỗ trợ công tác quản lý, tổ chức dạy học và các hoạt động giáo dục; sửa chữa, nâng cấp, xây dựng mới các công trình của nhà trường.
Quyết định số 2851/QĐ-UBND, ngày 9/8/2017 của UBND tỉnh Quảng Bình cũng đã quy định về việc vận động, quản lý, sử dụng kinh phí hoạt động của BĐDCMHS trên địa bàn tỉnh.  
 
Trên cơ sở các quy định này, hàng năm Sở GD-ĐT ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện các khoản thu, chi trong các CSGD công lập gửi các phòng GD-ĐT, các đơn vị trực thuộc. Các trường sẽ xây dựng kế hoạch thu, chi và trình duyệt theo phân cấp quản lý. Đây là một quy trình chặt chẽ nhằm bảo đảm thu, chi khoa học và là cơ sở quan trọng để kiểm soát tình trạng lạm thu.
 
Tuy nhiên, qua thực tế triển khai đã nảy sinh những bất cập. Đó là hướng dẫn thực hiện các khoản thu chưa có định mức đi kèm nên thiếu thống nhất trong quá trình xây dựng kế hoạch. Bên cạnh đó, việc mỗi trường học, CSGD phải xây dựng kế hoạch riêng để trình sở, phòng duyệt là sự lãng phí về thời gian. Và trên thực tế những năm học vừa qua, mặc dù các kế hoạch đã được phê duyệt chặt chẽ nhưng tình trạng lạm thu vẫn còn xảy ra. Một số khoản thu còn “vướng” so với quy định chung khiến nhiều trường gặp khó khăn.  
 
Ban hành một văn bản pháp lý làm cơ sở cho việc thu các khoản dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động GD-ĐT của các CSGD công lập là điều cần thiết. Nhiều ý kiến của các giáo viên cho rằng, đây chính là giải pháp quan trọng để góp phần kiểm soát việc lạm thu, tạo điều kiện thuận lợi cho các trường trong quá trình triển khai. Tính đến năm học 2022-2023, hầu hết các địa phương trong toàn quốc đã ban hành nghị quyết của HĐND tỉnh, thành phố với các điều khoản cụ thể kèm phụ lục các khoản thu. Tại hội nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy, hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh trong tháng 9 vừa qua, vấn đề này cũng đã được đại biểu thảo luận với mục đích kiểm soát lạm thu hiệu quả.
 
Để ban hành nghị quyết, với trách nhiệm của mình, Sở GD-ĐT là cơ quan chuyên môn cần nắm chắc tình hình, chủ động tham mưu trình cơ quan chức năng xem xét, thông qua, tạo hành lang pháp lý cho các trường học, CSGD công lập thực hiện các khoản thu. Nghị quyết sẽ góp phần kiểm soát hiệu quả việc lạm thu, giảm bớt gánh nặng cho học sinh và phụ huynh, đồng thời củng cố niềm tin của nhân dân đối với vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền đối với hoạt động GD-ĐT nói riêng, thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước nói chung.
 
Ngọc Mai

https://www.baoquangbinh.vn/thoi-su/202210/chuyen-quan-ly-lam-gi-de-chong-lam-thu-2204135/