Đảm bảo quyền lợi của người lao động Việt Nam đi làm việc tại nước ngoài.

Thứ hai - 11/10/2021 14:53

Công tác xuất khẩu lao động (XKLĐ) là một trong những chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước. Thông qua công tác này, nhằm tạo điều kiện cho người lao động có việc làm, tăng thu nhập, góp phần thực hiện có hiệu quả công tác giảm nghèo bền vững tại địa phương.

Công nhân Việt Nam làm việc tại một nhà máy sản xuất máy tính xách tay ở Kobe, phía Tây Nhật Bản. (Ảnh: EPA)

Những năm qua, Luật người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng ngày 29/11/2006, Nghị định số 38/2020/NĐ-CP ngày 03/4/2020 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng đã được cấp ủy Đảng và chính quyền các địa phương trên địa bàn thị xã  Ba Đồn đã quan tâm chú trọng; đặc biệt là công tác tuyên truyền nhằm cung cấp các thông tin về chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài, các chính sách hỗ trợ cho người lao động khi tham gia XKLĐ đến tận người dân, nhất là độ tuổi thanh niên ở các địa phương, cụ thể:
- Nghị định số 61/2015/NĐ-CP; Thông tư số 45/2015/TT-BLĐTBXH; Nghị định số 74/2019/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 61/2015/NĐ-CP. Theo đó, người lao động thuộc nhóm đối tượng chính sách, như: hộ nghèo, cận nghèo, thân nhân gia đình có công với cách mạng… được vay vốn từ Ngân hàng chính sách xã hội, mức vay bằng 100% chi phí theo thị trường (Đối với mức vay từ 100 triệu đồng trở lên, người lao động phải có tài sản bảo đảm tiền vay).
- Thông tư liên tịch số 09/2016/TTLT-BLĐTBXH-BTC. Theo đó, người lao động khi tham gia XKLĐ được hỗ trợ một khoản chi phí ban đầu, như: chi phí học nghề, học ngoại ngữ cần thiết, chi phí khám sức khỏe ban đầu, lệ phí làm hộ chiếu, lý lịch tư pháp, lệ phí visa... theo quy định.
Xác định hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài là một trong những giải pháp quan trọng giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, ổn định đời sống cho nhân dân. Thị xã Ba Đồn luôn tạo điều kiện cho các công ty, doanh nghiệp tuyển chọn lao động, thông qua liên kết giữa các đơn vị tuyển dụng, chính quyền địa phương và người lao động.
          Từ đầu năm đến nay, có hơn 10 công ty có hồ sơ pháp lý tham gia tuyển dụng XKLĐ được Sở Lao động TBXH tỉnh Quảng Bình giới thiệu về địa bàn thị xã tuyển dụng lao động như: Công ty Cổ phần sách và thiết bị trường học, Công ty hợp tác lao động quốc tế Vinaco, Công ty cổ phần Nhân lực Quốc tế Việt, Công ty CP sáng tạo đỉnh cao, Công ty cổ phần nguồn nhân lực Thiên Đạt,…. Các công ty này chủ yếu đưa người lao động đi làm việc tại các thị trường: Nhật Bản, Đài Loan,... Bên cạnh đó, Chính phủ Việt Nam đã hợp tác với nước ngoài một số chương trình đặc thù và thị trường trọng tâm cụ thể như:
          1. Chương trình tuyển chọn, đào tạo và đưa người lao động Việt Nam đi học tập và làm việc tại CHLB Đức trong ngành điều dưỡng chăm sóc người già và người bệnh. Các ứng viên tham gia chương trình sẽ được cấp chứng chỉ quốc gia Đức sau khi tốt nghiệp khóa đào tạo nghề và được ký hợp đồng làm việc lâu dài tại CHLB Đức. Chi phí giao động khoảng trên 270 triệu VNĐ; lương cơ bản với khoảng 80 triệu VNĐ/ tháng (chưa tính phụ cấp, các khoản tăng ca, làm thêm giờ và chưa trừ các khoản phải đóng thuế, BHXH theo quy định của CHLB Đức).
2. Chương trình đưa thực tập sinh Việt Nam đi thực tập sinh tại Nhật Bản (IM Japan). Các ngành nghề tuyển chọn gồm: Cơ khí, xây dựng, nông nghiệp, thực phẩm, may mặc; một số nghành nghề khác như: Điện tử, in ấn, đóng gói sản phẩm,… Lương cơ bản trung bình 1 tháng khoảng 25-38 triệu VNĐ (chưa bao gồm phụ cấp, lương làm thêm ngoài giờ, …) và được hưởng chính sách BHXH, BHYT, chế độ nghỉ phép, nghỉ lễ theo quy định của pháp luật Nhật Bản.
3. Chương trình EPS thị trường Hàn Quốc. Các ngành nghề tuyển chọn gồm: Sản xuất chế tạo, nông nghiệp, xây dựng, ngư nghiệp. Chi phí tương đương 27 triệu VNĐ. Ngoài ra người lao động phải ký quỹ 100 triệu đồng tại Ngân hàng chính sách XH. Sau khi về nước đúng hạn hợp đồng, người lao động sẽ được hoàn trả số tiền ký quỹ. Lương cơ bản từ 27-30 triệu VNĐ (chưa bao gồm phụ cấp, lương làm thêm ngoài giờ, …) và được hưởng chính sách BHXH, BHYT, chế độ nghỉ phép, nghỉ lễ theo quy định của pháp luật Hàn Quốc.
4. Chương trình EPS thị trường Đài Loan. Các ngành nghề tuyển chọn gồm: Công nhân nhà máy (cơ khí điện tử, đóng gói hàng hóa, chế biến thực phẩm,..); hộ lý ở viện dưỡng lão; giúp việc gia đình. Chi phí dao động từ khoảng 3.500 - 5.700 USD đối với hợp đồng 03 năm. Lương cơ bản từ khoảng 17 -20 triệu VNĐ; đối với giúp việc gia đình mức lương cơ bản từ 13,5 - 15 triệu VNĐ (chưa bao gồm phụ cấp, lương làm thêm ngoài giờ,….) và được hưởng chính sách BHXH, BHYT, chế độ nghỉ phép, nghỉ lễ theo quy định của pháp luật nước sở tại; được hỗ trợ chỗ ở.
Phần lớn người lao động đi XKLĐ có thu nhập tương đối ổn định, cao hơn so với làm việc trong nước cùng ngành nghề, cùng trình độ. Qua nắm bắt từ các gia đình có người đi XKLĐ, tính bình quân thu nhập sau khi trừ chi phí sinh hoạt, người lao động tiết kiệm khoảng 15 đến trên 35 triệu đồng/tháng tùy công việc. Bên cạnh đó, sau thời gian làm việc ở nước ngoài, người lao động còn tích lũy cho bản thân những kinh nghiệm, thay đổi tác phong công nghiệp, trình độ quản lý, góp phần tạo nguồn nhân lực qua đào tạo trên địa bàn.
Tuy nhiên, hiện nay trên địa bàn thị xã vẫn còn xảy ra tình trạng một số cá nhân, doanh nghiệp dịch vụ lợi dụng hoạt động XKLĐ để tổ chức tuyển chọn, đào tạo, thu tiền của người lao động trái quy định của pháp luật và đưa người ra nước ngoài trái phép; nhiều doanh nghiệp dịch vụ không có đầy đủ hồ sơ pháp lý vẫn thông báo tuyển chọn lao động tại các địa phương, gây bức xúc trong dư luận. Vì vậy khi người lao động có nhu cầu tham gia XKLĐ nên chọn một trong các hình thức sau:
- Thứ nhất, thông qua Chương trình hợp tác của Chính phủ Việt Nam với nước ngoài, các thị trường đặc thù, chủ yếu là Nhật Bản, Hàn Quốc, Cộng hòa LB Đức, Đài Loan (do trung tâm giới thiệu việc làm tỉnh thực hiện).
- Thứ hai, qua công ty môi giới hoạt động XKLĐ (được Bộ Lao động -TBXH cấp giấy phép), các công ty này muốn đến địa phương để tuyển chọn lao động đi XKLĐ phải thông qua Sở Lao động -TBXH thẩm định hồ sơ pháp lý, nếu đủ điều kiện được Sở giới thiệu (bằng văn bản) về địa phương phối hợp tuyển lao động. Ngoài ra, người lao động phải tìm hiểu kỹ thông tin đơn hàng, điều kiện tuyển lao động, các khoản chi phí, quyền và nghĩa vụ của người lao động khi đi làm việc ở nước ngoài và các giấy tờ liên quan của các công ty đến liên hệ tuyển lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
Để làm tốt công tác XKLĐ trên địa bàn thị xã trong bối cảnh phức tạp của dịch Covid-19 trong thời gian tới, trước hết phải nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương trong việc triển khai thực hiện công tác XKLĐ. Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến rộng rãi về thông tin cơ chế, chính sách XKLĐ, giúp người lao động nhận thức nắm rõ thông tin về thị trường lao động ngoài nước; chủ động lựa chọn những doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp có đủ tư cách pháp nhân, có uy tín trong lĩnh vực xuất khẩu khẩu lao động, ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực xuất khẩu lao động; phòng tránh thiệt hại cho người lao động và đặc biệt tránh tình trạng lao động không về nước đúng thời hạn hợp đồng, ở lại làm việc và cư trú bất hợp pháp gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động XKLĐ.
Có thể khẳng định, công tác XKLĐ đã và đang mang lại hiệu quả tích cực, giúp giải quyết tốt việc làm cho NLĐ địa phương, tăng nguồn thu nhập. Với những kinh nghiệm học hỏi được ở thị trường nước ngoài cùng với số vốn tích lũy được, nhiều lao động trở về quê hương đầu tư xây dựng nhà, mở cơ sở sản xuất, kinh doanh, góp phần giảm nghèo và thúc đẩy sự phát triển KT – XH của thị xã./.

Nguồn tin: Phòng Lao đông - Thương binh & Xã hội thị xã Ba Đồn