Dự án đường ven biển và cầu Nhật Lệ 3 tỉnh Quảng Bình được các cấp, ngành, địa phương quyết liệt triển khai thực hiện. Tuy nhiên, đến nay, Dự án thành phần 1-Đường ven biển đang gặp phải một số khó khăn, vướng mắc có thể làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công.
Dự án có tính động lực
Dự án thành phần 1-Đường ven biển có 3 đoạn tuyến với tổng chiều dài 80km, gồm: Đoạn Nam Roòn-Quảng Phúc dài 21,9km; đoạn Nam Cầu Lý Hòa-Quang Phú dài 15,5km và đoạn Hà Trung-Mạch Nước dài 42,6km (không bao gồm đoạn qua FLC dài 5,8km do nhà đầu tư tự thực hiện).
Tuyến được thiết kế theo tiêu chuẩn đường cấp III đồng bằng, bề rộng nền đường 12m; bề rộng mặt đường và lề gia cố 11m. Dự án có 6 gói thầu xây lắp, với tổng mức đầu tư 2.197 tỷ đồng (ngân sách Trung ương và Ngân sách địa phương); thời gian thực hiện giai đoạn từ năm 2021-2026.
Là dự án trọng điểm của tỉnh nên từ khi triển khai vào cuối năm 2021 đến nay, Đường ven biển và cầu Nhật Lệ 3 luôn được Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện. Các sở, ngành, địa phương luôn xác định việc bảo đảm tiến độ dự án là nhiệm vụ quan trọng, gắn với giải ngân nguồn vốn đầu tư công theo đúng kế hoạch. Chủ đầu tư và các huyện, thị xã, thành phố đã tích cực chủ động phối hợp triển khai và giải quyết các vướng mắc liên quan.
Được giao nhiệm vụ làm chủ đầu tư dự án Dự án thành phần 1-Đường ven biển, những tháng cuối năm 2021, Sở Giao thông vận tải (GTVT) Quảng Bình tập trung chỉ đạo triển khai thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư. Với sự quan tâm của Bộ GTVT, công tác thẩm định hồ sơ thiết kế đáp ứng được yêu cầu chất lượng và tiến độ thực hiện. Trên cơ sở đó, Sở GTVT đã thực hiện các bước tiếp theo để đấu thầu thi công.
Đến nay, có 3/6 gói thầu xây lắp (XL-04, XL-05 và XL-06) đang được triển khai thi công, ở đoạn tuyến Nam Cầu Lý Hòa-Quang Phú và đoạn Hà Trung-Mạch Nước, với chiều dài 58,14/80km (tỷ lệ gần 73%), trong đó, phạm vi có mặt bằng thi công mới được 12,1/58,4km (tỷ lệ gần 21%), giá trị thực hiện gần 30/1.196 tỷ đồng (đạt tỷ lệ 2,5%). Các gói thầu còn lại tiếp tục được triển khai thời gian tới.
Kỹ sư Trần Khắc Luật, phụ trách thi công công trình cầu Sông Dinh của nhà thầu liên danh Công ty CP Tập đoàn Đạt Phương, cho biết: Theo hợp đồng ký kết, gói thầu XL-04 có thời gian thi công 32 tháng, kể từ ngày 23/3/2022. Tuy nhiên, theo cam kết của nhà thầu với chủ đầu tư, chúng tôi huy động tối đa nhân công, thiết bị máy móc để rút ngắn thời gian thi công, quyết tâm đến tháng 4/2023 là hoàn thành. Trong đó, riêng công trình cầu sông Dinh, quyết tâm hoàn thành trong tháng 12/2022.
Theo ông Phạm Văn Năm, Giám đốc Sở GTVT, đường ven biển và cầu Nhật Lệ 3 là dự án do tỉnh làm chủ đầu tư có quy mô, diện tích giải phóng mặt bằng (GPMB) lớn nhất từ trước đến nay. Chỉ riêng Dự án thành phần 1-Đường ven biển, toàn tuyến có tổng diện tích đất thu hồi 199,33ha, đi qua địa bàn 16 xã, phường của 6 huyện, thị xã, thành phố, ảnh hướng đến 1.125 hộ dân và 37 tổ chức.
Thực hiện công tác GPMB, các đơn vị của Sở Tài nguyên-Môi trường tập trung thực hiện công tác trích đo và bàn giao kết quả cho UBND 6 huyện, thị xã, thành phố có dự án đi qua để thực hiện công tác thống kê, kiểm đếm, quy chủ, lên phương án GPMB và thực hiện công tác chi trả.
Hiện nay, UBND các huyện, thị xã và thành phố đã thẩm định, phê duyệt, phương án bồi thường GPMB được 20,86/80km (đạt 26,1%); tiến hành chi trả tiền bồi thường GPMB được 12,84/80km (đạt 16,05%).
Bên cạnh đó, UBND các huyện, thị xã, thành phố xác định các khu tái định cư để cho các hộ dân trong vùng dự án đi qua và thực hiện công tác di dời lăng mộ; đồng thời, thực hiện hiện công tác di dời hệ thống hạ tầng kỹ thuật (công trình điện, viễn thông) theo thẩm quyền đã được UBND tỉnh giao.
Khó khăn, vướng mắc cần sớm tháo gỡ
Bên cạnh những thuận lợi và kết quả đã đạt được, việc triển khai thực hiện Dự án thành phần 1-Đường ven biển hiện nay vẫn còn gặp một số khó khăn, vướng mắc. Đầu tiên phải kể đến là việc chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, dự án có diện tích chuyển đổi sử dụng rừng lớn, với 81,67ha, thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ nên phải mất nhiều thời gian để thực hiện các quy trình, thủ tục về lập hồ sơ, thẩm định, lấy ý kiến các bộ, ngành, giải trình...
Ngày 30/6/2022, UBND tỉnh đã có văn bản gửi Bộ Nông nghiệp-PTNT về việc giải trình ý kiến thẩm định của các bộ, ngành trung ương theo yêu cầu của bộ. Hiện, Sở GTVT đang làm việc với Cục Kiểm lâm, Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ Nông nghiệp-PTNT) để tổng hợp, dự thảo báo cáo thẩm định trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, dự kiến sẽ hoàn thành trong tháng 7/2022.
Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp nuôi trồng thủy sản trên tuyến đường đi qua, phạm vi dự án mặc dù chỉ liên quan đến một phần diện tích trang trại, nhưng làm ảnh hưởng đến đa phần hệ thống dây chuyền công nghệ của trang trại. Trước thực tế này, UBND tỉnh giao cho các huyện, thị xã, thành phố thực hiện công tác thẩm định, nhưng đang gặp khó khăn, cần phải xem xét thêm vì giá trị bồi thường lớn.
Khó khăn tiếp theo là công tác tái định cư. UBND tỉnh đã giao cho các huyện làm chủ đầu tư khu tái định cư. Tuy nhiên, việc thực hiện các khu tái định cư lại liên quan đến kế hoạch sử dụng đất của cấp huyện và phải rà soát, bổ sung vào Quy hoạch sử dụng đất của cấp tỉnh, Quy hoạch xây dựng và các quy hoạch có liên quan khác trên địa bàn nên cần có thời gian nhất định, muốn nhanh cũng khó.
Một vấn đề nữa cũng cần được kể đến, đó là biến động giá đất trên tuyến đường đi qua. Theo quy định thì giá đất ở phải được định giá trước khi áp giá, sát với thị trường, UBND các huyện, thị xã, thành phố đã tổ chức định giá đất, nhưng do giá thị trường biến động nên đây cũng là một khó khăn. Đặc biệt, việc đấu thầu đất ở vừa rồi ở xã Ngư Thủy Bắc (Lệ Thủy) có sự tăng đột biến, gây khó khăn cho việc định giá của chính quyền địa phương. Ngoài ra, việc mua bán, chuyển nhượng đất qua nhiều tay nên việc quy chủ cũng mất thời gian.
Những khó khăn, vướng mắc trên dẫn đến việc mặt bằng bàn giao cho chủ đầu tư và các nhà thầu thi công trong thời gian qua triển khai trong phạm vi ngắn, nhỏ lẻ và không liên tục, rất khó triển khai phương án thi công. Các nhà thầu gặp khó khăn về mặt bằng nên tiến độ thi công thấp, đồng nghĩa với việc ảnh hưởng đến hoàn trả tiền tạm ứng trước đó cũng như làm hồ sơ thanh toán để tăng tỷ lệ giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2022 của dự án.
Ông Nguyễn Ngọc Quý, Giám đốc Ban QLDA đầu tư xây dựng công trình GTVT cho biết: Căn cứ quy định trong hợp đồng với chủ đầu tư, số tiền tạm ứng này sẽ được chủ đầu tư thu hồi ngay từ lần thành toán đầu tiên chậm nhất sau 5 tháng kể từ ngày nhận được tiền tạm ứng và các lần thanh toán tiếp theo, với một tỷ lệ theo quy định.
Hiện tại, gói thầu XL-06 (đoạn nam FLC- Mạch Nước) có giá trị khối lượng thực hiện gần 10 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 2,14%). Gói thầu XL-04 (đoạn Nam cầu Lý Hòa - Quang Phú) có giá trị khối lượng thực hiện gần 20 tỷ đồng (đạt tỷ lệ 5,86%). Theo hợp đồng, các nhà thầu đã có tỷ lệ hoàn tạm ứng theo quy định. Riêng gói thầu XL-05 (đoạn Hà Trung- nam FLC) đã bàn giao mặt bằng cho nhà thầu 1,9km nhưng chưa thi công; phần cầu đã bàn giao 2 vị trí, đơn vị thi công đang khoan các cọc nhồi.
Ông Phạm Duy Trực, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Trường Thịnh, nhà thầu chính thi công gói thầu XL-06 cho biết: "Hiện tại, chúng tôi đang triển khai 3 vị trí cầu ở trên địa bàn xã Ngư Thủy Bắc và đúc các cấu kiện đúc sẵn ở bãi đúc xã Sen Thủy (Lệ Thủy). Về phần đường, chúng tôi được bàn giao mặt bằng 1,7km nhưng vì mặt bằng nhỏ lẻ và không liên tục, rất khó triển khai phương án thi công, nhất là việc điều phối vật liệu, đào đắp. Máy móc, thiết bị tập kết sẵn sàng để thi công nhưng gặp khó khăn về mặt bằng, nhà thầu chúng tôi cũng rất nóng ruột...".
Giám đốc Sở GTVT Phạm Văn Năm chia sẻ: Dù có những khó khăn, vướng mắc nhưng với sự nỗ lực, quyết tâm của các cấp, ngành trong tỉnh và sự ủng hộ của Bộ GTVT, đến nay dự án Thành phần 1-Đường ven biển đã triển khai theo tiến độ của tỉnh đề ra, thậm chí nhanh hơn chứ không để chậm tiến độ.
"Liên quan đến công tác hoàn tạm ứng, vì hiện nay mặt bằng chưa bàn giao hết cho nhà thầu nên việc thi công có gặp khó khăn. Tới đây, khi Thủ tướng Chính phủ cho phép chuyển mục đích sử dụng rừng, Sở GTVT sẽ tập trung bàn giao mặt bằng cho các nhà thầu khẩn trương thi công để hoàn lại tạm ứng, đồng thời, thanh toán, góp phần giải ngân vốn đầu tư công năm 2022", Giám đốc Sở GTVT Phạm Văn Năm khẳng định.
Tại cuộc làm việc với Ban chỉ đạo triển khai thực hiện Dự án Đường ven biển và cầu Nhật Lệ 3, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Thắng đã chỉ đạo: Các sở, ngành, địa phương liên quan phải bám sát tiến độ, tập trung quyết liệt cho công tác GPMB; đồng thời, phối hợp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc phát sinh và tạo sự đồng thuận trong nhân dân để tạo thuận lợi cho dự án triển khai.